Του Μιχου Στεργιου
Η αναζήτηση της ιδανικής κοινωνίας στις μέρες θεωρείτε ουτοπικό από πολλούς εφικτό από λίγους «τρελούς».
Η αλήθεια είναι ότι κατά καιρούς έγιναν διάφορες προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του σκοπού άλλες επιτυχείς και άλλες όχι, πραγματικότητα παραμένει ότι το κυνήγι της ουτοπίας ακόμα και όταν δεν την πιάνεις σε βοηθαει να κάνεις βήματα μπροστά.
Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει άλλωστε ότι η καπιταλιστική κοινωνία δεν είναι καλύτερη από τα μεσαιωνικά χρόνια ;
Θα αναλύσουμε σε αυτό το κομμάτι δυο διαφορετικές περιπτώσεις εναλλακτικών κοινωνιών στην καρδιά του καπιταλισμού.
Το 1971 μερικοί κάτοικοι της Κοπεγχάγης κατέλαβαν την εγκατελειμενη ναυτική βάση της πόλης τους αναζητώντας μια νησίδα πρασίνου και ηρεμίας για αυτούς και τα παιδιά τους , ήτανε η εποχή που το κίνημα των χίπις βρισκότανε στο απόγειο του.
Δημιουργήθηκε έτσι η κοινότητα με το όνομα KRISTIANA , ένα μέρος όπου όλοι αποφασίζουν για όλα με συνελεύσεις , απαγορεύονται τα αυτοκίνητα η οικολογία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωης των κατοίκων , δεν υπάρχει αστυνόμευση κ.α .
Το κοινωνικό πείραμα της Κριστιανα γρήγορα πήρε διαστάσεις με την δανέζικη κυβέρνηση να προσπαθεί να κλείσει την κοινότητα των 1000 κατοίκων με διάφορες αφορμές και κυριότερη αυτήν των ναρκωτικών τα οποία διακινούνται ελεύθερα ( κυρίως η μαριχουάνα) στη Κριστιανα.
Το 1974 οι κάτοικοι της κριστιανα δέχονται να πληρώνουν για το νερό και το ρεύμα και σε ανταπόδοση η κυβέρνηση χαρακτηρίζει αυτή ως «κοινωνικό πείραμα»
Η κοινότητα έγινε γνωστή για τις πολιτισμικές της κινήσεις (θεατρο.συναυλιες κ.λ.π) ενώ έχει δημιουργήσει ομάδες που ασχολούνται με τα ζητήματα της κριστιανα (καθαριοτητα,φαγητο.κατασκευες κ.λ.π).
Τα τελευταία χρόνια η κριστιανα δέχεται τις χειρότερες αστυνομικές επιθέσεις από την δημιουργία της καθώς εταιρίες εργολάβων έχουν «βάλει στο μάτι» οικόπεδα στην κριστιανα.
Η δεύτερη περίπτωση είναι τελείως διαφορετική από την πρώτη καθώς βασίζετε στην νομιμότητα των θεσμών αναιρώντας τους όμως στην πράξη και εφαρμόζοντας το δικό της σύστημα διαχείρισης.
Μιλάμε για την MARINALEDA ένα ισπανικό χωριό 2.700 κατοίκων στην Ανδαλουσία.
Όταν εξελέγη για πρώτη φορά, το 1979, ο Γκορντίγιο ήταν ο νεώτερος δήµαρχος στην Ισπανία. Το 1986, έπειτα από 12 χρόνια αγώνων και καταλήψεων κυρίως από τις γυναίκες του χωριού, η Μαριναλέντα κατάφερε να πάρει από ένα γαιοκτήµονα 12.000 στρέµµατα γης και να δηµιουργήσει έναν αγροτικό συ νεταιρισµό από τον οποίο ζει σήµερα σχεδόν όλο το χωριό. «Η γη δεν ανήκει σε κανέναν, η γη δεν αγοράζεται, η γη ανήκει σε όλους!», λέει ο δήµαρχος.
Στον συνεταιρισµό Εl Ηumoso οι συνεταίροι εργάζονται 6½ ώρες την ηµέρα, από τη Δευτέρα ώς το Σάββατο, δηλαδή 39 ώρες την εβδοµάδα. Ολοι έχουν τον ίδιο µισθό, ανεξάρτητα από τη δουλειά που κάνουν. Οι συγκοµιδές (ελαιόλαδο, αγκινάρες, πιπεριές κ.λπ.) συσκευάζονται στο µικρό εργοστάσιο Ηumar Μarinaleda που βρίσκεται στη µέση του χωριού και στο οποίο εργάζονται, σε πολύ χαλαρή ατµόσφαιρα, περίπου 60 γυναίκες και 4-5 άνδρες.
Τα προϊόντα πωλούνται κυρίως στην Ισπανία. Τα έσο δα του συνεταιρισµού δεν µοιράζονται, αλλά επενδύονται και πάλι στον συνεταιρισµό για να δηµιουργηθούν δουλειές. Γι’ αυτό στο χωριό δεν υπάρχουν άνεργοι. Οµως ακόµη και σε εποχές που δεν υπάρχουν αρκετές γεωργικές δουλειές για όλους, οι µισθοί καταβάλλονται.
Στη Μαριναλέντα, η στέγαση, η εργασία, ο πολιτισµός, η εκπαίδευση και η υγεία θεωρούνται δικαίωµα. Μια θέση στον παιδικό σταθµό µε όλα τα γεύµατα κοστίζει 12 ευρώ τον µήνα. Από την άλλη, «εδώ δεν έχουµε χωροφύλακες, θα ήταν µια άχρηστη σπατάλη», λέει ο δήµαρχος. «Δεν έχουµε ούτε παπά – δόξα τω Θεώ!», προσθέτει γελώντας. Πάντως η ελευθερία της λατρείας είναι εγγυηµένη και το Πάσχα έγινε µια µικρή θρησκευτική λιτανεία, η οποία πέρασε διακριτικά από τους δρόµους του
χωριού, χωρίς θεατές και αποφεύγοντας την πλατεία όπου γινόταν η γιορτή.
«Εφαρµόζουµε µια συµµετοχική δηµοκρατία, αποφασίζουµε για όλα, από τους φόρους ώς τις δηµόσιες δαπάνες, σε µεγάλες συνελεύσεις. Πολλά κεφάλια δίνουν πολλές ιδέες», λέει ο Γκορντίγιο. «Ξέρουµε πως οι άνθρωποι µπορούµε να δουλεύουµε και για άλλες αξίες, όχι αποκλειστικά για το χρήµα».
Όπως μπορεί να αντιληφθεί κανείς οι διαφορές είναι κραυγαλέες ,στην περίπτωση της κριστιανα αναπτυχθήκαν οι καλλιτεχνικές δράσεις των ατόμων χωρίς να προσπαθήσουν πάντως να κόψουν τον ομφάλιο λώρο με την κυβέρνηση εξαρτώμενη από αυτή και ταυτόχρονα μη τηρώντας τους νόμους του κράτους (ναρκωτικά) έδωσαν το δικαίωμα στις δυνάμεις που αντιδρούσαν ή βλάπτονταν από αυτήν την κατάσταση να τους διαβρώσουν και τελικά να επικρατήσουν…..ίσως όχι τελειωτικά ακόμα αλλά είναι θέμα χρόνου.
Στην Μαριναλεντα από την άλλη έριξαν το βάρος στις άμεσες ανάγκες του ανθρώπου ενώ χρησιμοποίησαν τους νόμους για δικό τους όφελος (κρατικές επιχορηγήσεις κ.λ.π).
Μένει να δούμε αν αυτό το συναιτεριστικο πείραμα θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε μεγαλύτερη κλίμακα ή σε ποιο αστικές περιοχές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου